16 Ocak 2011 Pazar

Fosil canlının son akşam yemeği

Tarih öncesi bir omurgasız türü olan ammonitlere ait bir fosilin dişinde kalan son yemeğin artıkları, bu canlıların beslenme tarzına ışık tutuyor.

Ammonit adı verilen omurgasız canlı, milyonlarca yıl önce son yemeğinin artıkları dişlerinin arasına sıkışmış haldeyken öldü. Yüksek teknoloji ürünü yeni görüntülerin ortaya çıkardığı ve küçük bir salyangoz ile üç küçük kabukludan oluşan son yemeğin, bu bir dönemin yaygın yaratıklarının beslenme tarzına ışık tutacağı öngörülüyor. 



Çalışma ekibinde yer alan Amerikan Doğa Tarihi Müzesi’nden Neil Landman, bu fosil canlıların geçmiş okyanus canlıları arasında oldukça önemli ve baskın bir yer tuttuklarını fakat ne yediklerine dair doyurucu bir bilgiye sahip olmadıklarını belirtiyor. 

Günümüzde ammonit benzeri bir canlı bulunmuyor. Ammonitler, ahtapotlar ve mürekkep balıkları gibi kafadanbacaklı olarak sınıflandırılmalarına karşın bunun ötesinde bir benzerlik taşımıyorlar. Hatta bugünkü kafadanbacaklılardan farklı olarak sert bir dış kabuğa sahipler. Kabuk bugün yaşayan en benzer canlı olan Nautilus’ta olduğu gibi spiral bir yapıya sahip. Bundan 407 milyon yıl öncesinden, ortadan kalktıkları 65 milyon yıl öncesine kadar denizlerde dolaşmışlar. 



Bu canlılara ait fosillerin çenelerinin zarar verilmeden incelenmesi pek mümkün olmadığından araştırmacılar yeni bir teknolojiye yönelmek zorunda kalmışlar. Teknik, oldukça kapsamlı bir bilgisayarlı tomografi çekimiyle oldukça benzerlik gösteriyor. X ışınlarının oluşturduğu sanal dilimler daha sonra birleştirilerek örneğin üç boyutlu bir görüntüsü elde ediliyor.


Oluşturulan görüntülere göre ammonitin son yemeğini planktonvari küçük kabuklular meydana getirmiş. Görüntüleri elde edilen üç kabuklunun her birinin boyu bir kaç milimetreyi geçmiyor. Bu da ammonitlerin planktonlarla beslendiği görüşü hakkında önemli bir kanıt oluşturuyor. Bulgular, ammonitlerin yaşadıkları ortamın oksijence çok zengin olmaması ve bu nedenle besin teşkil edecek yeterli miktarda bitki barındırmaması sebebiyle de mantıklı. Bunun yanında kabuklu ve spiral şekilli bir canlının büyük avlar peşinden koşmasının oldukça zor görünmesi de teoriyi güçlendiriyor.

Araştırmacılar ammonitlerin, dinozorları ortadan kaldıran 65 milyon yıl önceki yıkım sırasında, başlıca besinleri olan bu küçük planktonların bir çok türünün yok oluşuna bağlı olarak ortadan kalktıklarını düşünüyorlar.



Özgün bilimsel makaleye ulaşmak için tıklayın.

kaynak

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder