Doğal Kaynakların Uluslararası İlişkilere Etkileri LİSE COĞRAFYA 12.SINIF KİTABI LİSE 4.SINIF
Maden, petrol, su, orman, tarım gibi doğal kaynaklar, tarih boyunca toplumların kalkınmasında önemli rol oynamıştır. Dünya nüfusunun artması ve toplumsal ihtiyaçların çeşitlenmesi doğal kaynaklara olan talebi hızla artırmıştır.
Bazı ülkeler petrol, doğal gaz ve kömür gibi enerji kaynakları bakımından, bazıları ise orman, su kaynakları vb. alanlarda daha zengindir. Bu farklılıklar ülkelerin küresel ve bölgesel etkileşimini artırmaktadır.
Ülkeler, doğal kaynaklarını farklı şekillerde kullanmışlardır. Örneğin, Kanada, İsveç, Norveç gibi bazı ülkeler doğal kaynaklarını kullanarak ekonomik yönden gelişmişlerdir. Orta Doğu ve Afrika ülkeleri ise çeşitli nedenlerle doğal kaynaklarından yeterince yararlanamamışlardır. Afrika, Orta Doğu ve Güney Amerika'da bulunan ülkelerin doğal kaynakları bazı ülkeler tarafından sömürülmektedir. Örneğin, nemli tropikal ve subtropikal bölgelerde bulunan zengin tarım potansiyeline sahip Kolombiya, Brezilya, Arjantin gibi ülkelerde plantasyon tarımı, yerliler tarafından yapılamamaktadır, çünkü bu plantasyonlar ABD, Avrupa ülkeleri ve Japonya'ya ait çok uluslu şirketlere aittir.
Geçmişte olduğu gibi günümüzde de uluslararası ilişkilerde doğal kaynaklara sahip olma ve bu kaynakları kontrol etme giderek önem kazanmaktadır. Gelişmiş ülkelerin bir çoğu sömürgeleri olan ülkelerin doğal kaynaklanndan yararlanarak bugünkü sanayileşme düzeyine ulaşmışlardır. Orta Asya'da Kazakistan-Türkmenistan-Özbekistan'nın, Kuzeydoğu Afrika'da Çad-Libya-Mısır-Sudan, Kuzeybatı Afrika'da Cezayir-Fas-Nijerya-Mali-Moritanya-Batı Sahra'nın ve Orta Amerika'daki ülke sınırlarının bugünkü şekliyle oluşturulmasının nedeni zengin doğal kaynaklara sahip olmalarıdır. Stratejik doğal kaynaklara sahip olan bu ülkeler, İkinci Dünya Savaşı sonrasında ulusal bağımsızlıklarını ilan ettikleri hâlde ekonomik alanda bağımsızlıklarını elde edememişlerdir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder