Hazar Bölgesi Enerji Kaynakları LİSE COĞRAFYA 12.SINIF KİTABI LİSE 4.SINIF

Hazar Bölgesi Enerji Kaynakları LİSE COĞRAFYA 12.SINIF KİTABI LİSE 4.SINIF
Hazar Bölgesi tarih boyunca hem ticari açıdan hem de askerî açıdan ön plana çıkmıştır. Günümüzde ise bu bölge zengin enerji kaynakları nedeniyle dünya gündemindedir. Hazar Havzası'ndaki enerji kaynakları, Orta Doğu'nun zengin enerji yataklarına bir alternatif olarak görülmektedir. Önemi artan enerji kaynaklarının paylaşımı için ülkeler arasında sorunlar çıkmaktadır.
Hazar Bölgesi'nde yer alan Azerbaycan, Kazakistan ve Türkmenistan'ın sahip olduğu petrol rezervlerinin yaklaşık 260 milyar varil olduğu tahmin edilmektedir. Bu miktar, bugünkü dünya rezervlerinin % 25'ine karşılık gelmektedir. Doğal gaz rezervlerinin ise 16-19 trilyon m3 (dünya rezervlerinin % 11-12'si)olduğu tahmin edilmektedir. Hazar Bölgesi'ndeki petrol ve doğal gaz boru hatlarının büyük bölümü Sovyetler Birliği döneminde inşa edildiğinden olduğundan, günümüzde Hazar ve Orta Asya petrol ve gazının dünya piyasalarına ulaşmasının yolu Rusya topraklarından geçmektedir.
Kazakistan ve Azerbaycan petrolünü, Türkmenistan ise doğal gazını aşağıda belirtilen üç önemli hatla dünya piyasalarına ulaştırmaktadır. Bu hatlar şunlardır:
1.Tengiz (Kazakistan)-Novorossisk (Rusya)Petrol Boru Hattı, 1580 km uzunluğunda ve yıllık 26 milyon ton taşıma kapasitesine sahiptir.
2.Atirau (Rusya)-Şamara (Rusya)Boru Hattı, yıllık 15 milyon ton taşıma kapasitesine sahiptir.
3.Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı (Azerbaycan-Gürcistan-Türkiye), 1730 km uzunluğunda ve yıllık 50 milyon ton taşıma kapasitesine sahiptir.
Hazar Bölgesi'nin petrol ihraç potansiyelinin 2010'da 140, 2015'te ise 215 milyon ton olacağı tahmin edilmektedir. Dolayısıyla şu anda faaliyette bulunan boru hatlarının 2010 yılı itibariyle tahmin edilen petrol ihracatını gerçekleştirmede yetersiz olacağı görülmektedir. Bu nedenle, Hazar Bölgesi'ndeki petrol ve doğal gazı taşıyacak yeni projeler ortaya çıkmıştır. Bu projeler şunlardır:
1.Nabucco Doğal Gaz Boru Hattı
2.Kazakistan-Çin Petrol Boru Hattı
3.Kazakistan-Türkmenistan-İran Petrol Boru Hattı
4.Bakü-Tiflis-Erzurum-Ankara Doğal Gaz Boru Hattı