Avustralya sahillerindeki salyangoz türü, yeşil bir floresan lamba gibi parlayarak avcılarından kurtuluyor.
‘Hinea brasiliana’ türü, gruplar halinde kayalık kıyılarda gruplar halinde toplaşan bir salyangoz. Bu salyangozlar, biyolüminesans adı verilen ve kimyasal enerjiyi ışık enerjisine dönüştüren işlem sayesinde parlak yeşil renkte ışıldayabiliyorlar.
Araştırmacılar bu kabuklunun ışık üretme özelliğini daha önceden biliyor olmalarına karşın, kabuğun bu ışığı güçlendirerek her yöne doğru dağıtabildiğini yeni keşfediyorlar. Bu etki sayesinde hayvan normalden daha büyük görünerek avcılarından korunmuş ya da potansiyel eşlerini tavlamış oluyorlar.
Hayvanın ürettiği ışık parlamaları, saniyenin ellide birinden bir kaç saniye uzunluğa kadar sürebiliyor. Kabuk bir filtre gibi çalışarak, üretilen ışık içinden sadece mavi-yeşil dalga boyuna sahip olanları güçlendirerek geçiriyor. Kabuğun, deneyler sırasında kullanılan farklı renkteki ışıklar uygulandığında parlamadığı da kaydedilmiş.
Laboratuvar ortamındaki deneylerde salyangozun bulunduğu kaba karides veya yengeç konulması durumunda ışıklarının oldukça güçlendiği görülmüş. Normalde ışığı geçirir gibi görünmeyen donuk ve yeşilimsi kabuk, biyolüminesans sonucu meydana gelen ışığı yükselterek dağıtan bir mekanizma gibi çalışıyor.
Parlak yeşil renkli parıltının evrimsel mekanizmasına ilişkin bir de ilginç teori var. Karanlık bir deniz tabanında ara sıra parıldayan yeşil ışık avcıları kendine çekebilir. Fakat avcının yaklaşmasıyla birlikte tekrar ortaya çıkan parlak ışık aynı zamanda onu korkutabilir. Bu afallama sürecinde ışıltıdan etkilenerek ortama gelen daha büyük avcılar da salyangozu avlamaya gelen daha küçük olanları avlarlar. Yani işin temelinde parlayan ışık, uygun zemin hazırlayarak, salyangozun avcısının avcısını yanına çekmiş olur.
Çalışmanın ortak yazarı olan Scripps Denizbilim Enstitüsü’nden Dimitri Deheyn, bu tip biyolojik uyumların optik ve biyomühendislik dallarının ilgisinde olduğunu ve bir sonraki aşamada kabuğun bu etkiyi nasıl sağladığını araştıracaklarını belirtiyor, “Kabuğun çalışma mekanizmasını çözmemiz, daha verimli optik malzemelerin üretimi için bir yol açacaktır.”
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder