LİSE 3 BİYOLOJİ DERSİ I. DÖNEM I. YAZILI SORULARI

KAZIM KARABEKİR ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ LİSE 3 BİYOLOJİ DERSİ I. DÖNEM I. YAZILI SORULARI
Adı: Sınıfı:
Soyadı: Numarası:

1. Bitkide su kaybını önleyen yapının adı nedir?
2. Düz kas ve kalp kası arasındaki benzerliklerini yazınız.
3. Granüllü akyuvarlar (Lökositler) hakkında bilgi veriniz.
4. Keratinleşme en çok nerede gerçekleşir?
5. Makrofaj’ın görevi nedir?
6. Mantar dokunun diğer adı nedir?
7. Mast hücreleri ne salgılar?
8. Meristem doku kaça ayrılır? Nelerdir?
9. Salgı bezleri çeşitlerini, görevlerini ve farkları maddeler halinde açıklayınız.
10. Sinir doku hücrelerinin ne ad verilir?


CEVAPLAR




KAZIM KARABEKİR ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ LİSE 3 BİYOLOJİ DERSİ I. DÖNEM I. YAZILI SORULARI
Adı: Sınıfı:
Soyadı: Numarası:

1. Bitkide su kaybını önleyen yapının adı nedir?
2. Düz kas ve kalp kası arasındaki benzerliklerini yazınız.
3. Granüllü akyuvarlar (Lökositler) hakkında bilgi veriniz.
4. Keratinleşme en çok nerede gerçekleşir?
5. Makrofaj’ın görevi nedir?
6. Mantar dokunun diğer adı nedir?
7. Mast hücreleri ne salgılar?
8. Meristem doku kaça ayrılır? Nelerdir?
9. Salgı bezleri çeşitlerini, görevlerini ve farkları maddeler halinde açıklayınız.
10. Sinir doku hücrelerinin ne ad verilir?


CEVAPLAR

1- Bitkide su kaybını önleyen yapının adı kutikuladır.

2-
Özellikler Kalp kası Düz kas
Sarkomer Var Yok
Çekirdek Bir (ya da iki), merkeze yerleşik Bir tane, merkeze yerleşik
Sarkoplazmik retikulum Hafifçe belirlenen, bazı küçük terminaller Biraz düz ER (ancak kalsiyum deposu yok)
T tübülleri Var, büyük, diad formasyonu içerir Yok
Hücre bağlantıları İnterkalat diskler Neksuz (gap junction)
Kasılma İstemsiz; ritmik ve kendiliğinden İstemsiz, yavaş ve güçlü;
“hep veya hiç değil”
Kalsiyum kontrol Ekstrasellular kaynaklı kalsiyum Caveolae
Ca bağlanması Troponin-C Calmodulin
Yenilenme Yok Var
Mitoz Yok Var
Sinir lifleri Otonomik Otonomik
Bağ doku Bağ doku kılıfları ve endomisyum Bağ doku kılıfları ve endomisyum
Ayırıcı özellikler Dallanmış hücreler, interkalat diskler, tek çekirdek Çizgisiz fuziform hücreler, tek çekirdek

3-
Granüllü akyuvarlarda kendi aralarinda nötrofiller, eozinofiller ve bazofiller olmak üzere üçe ayrilir.
Nötrofiller: Nötrofiller fagositoz özelligi çok gelismistir. Fagositozla vücuda giren yabanci maddeleri, islevini yitirmis hücreleri ve mikroplari yok eder. Bu yüzden bakteri enfeksiyonlarinda sayilari artar. Iltihaplanmis dokulardaki özel bir kimyasal madde nötrofilleri çeker. Büyüklükleri 10-12 mikrondur. Kanda en çok bulunan akyuvar çesididir.
Bazofiller: Bazofiller fagositoz yapmazlar. Heparin salgilarlar ve histamin tasirlar. Heparin, kanin damar içinde pihtilasmasini önler. Histamin kanin damarlardaki geçirgenligini saglar. Histamin akciger disindaki kan damarlarini genisletir, akcigerdekileri ise daraltir. Ayrica bazofiller yaralanmalarda yaranin kizarip sismesine, agri ve aci olusmasini saglar. Büyüklükleri 8-10 mikrondur. Çekirdekleri büyük ve az parçalıdır.
Eozinofiller: Fagositoz yapabilmektedirler ama nötrofillere göre çok zayiftir. Parazitlere karsi tasidigi bazi maddelerle mücadele eder. Nedeni tam olarak bilinmese de alerjik durumlarda, parazitik enfeksiyonlarda ve kanserin bazi türlerinde sayisi anormal düzeyde artar. Büyüklükleri 10-12 mikron kadardir. Çekirdekleri iki parçalidir.

4- Topukta gerçekleşir.

5- Mikropları ve yabancı maddeleri fagosite etmek.

6- Periderm

7- Aktivasyon sonucu hücrelerarası (interselüler) ortama salınan moleküllerden bazıları:
Granüllerde önceden sentezlenip depolananlar:
histamin
proteoglikanlar, başlıca heparin
serin proteazları
Uyarılardan sonra sentezlenip derhal serbest bırakılan:
prostaglandin D2
lökotrien C4
sitokinler
Ayrıca, tümör nekrozis faktör alfa (TNF-α) mast hücrelerinde hem önceden sentezlenip depolanmakta, hem de aktive olan hücrelerde sentezlenmektedir.

8- Sürgen (Meristem) Doku:
Bitkilerde bölünme yeteneği sürekli olan dokudur. Sürekli bölünerek değişmez dokuları oluşturur. Bu doku bitkinin uzamasını ve kalınlaşmasını sağlar.
1.Birincil Meristem: Kök gövde ve dal uçlarında bulunur. Boyuna büyümeyi sağlar.
2.İkincil meristem(Kambiyum) : Bu doku değişmez doku hücrelerinin bölünme yeteneği kazanmasıyla gelişir. Bitkinin enine kalınlaşmasını sağlar.

9- Bez epiteli ya da Salgı epiteli; salgı çıkaran epitel doku çeşididir.
Salgı(Bez) epiteli: Salgı yapma yeteneğindeki hücrelerdir.Tükürük bezi,mide bezleri,ter bezleri,hipofiz,tiroit gibi salgı yapan organlarda bulunur.Hücre sayısına göre;
A.Tek hücreli bezler: Silindirik hücrelerden oluşur.Bunlara “goblet” hücresi denir.Toprak solucanının derisinden,sindirim kanalından,solunum organlarından salgılanan mukus buna örnektir.
B.Çok hücreli bezler: Salgı yapan hücrelerin bir araya gelmesi ile oluşurlar.Salgılarını bir kanala ve buradan vücut boşluğuna veren bezlere ekzokrin(dış salgı) bezi denir.Tükrük bezi,mide ve bağırsak bezleri ile gözyaşı bezleri dış salgı bezleridir.Salgılarını doğrudan kana veren bezlere endokrin(iç salgı) bezi denir.Bunlar kanalsız bezlerdir.Salgılarına hormon denir.Hipofiz,tiroit,paratiroit,böbreküstü bezleri birer iç salgı bezidir.

Bez dokusunu oluşturan hücreler kendileri için gerekli çeşitli molekülleri kandan alarak onları hücre içi biyosentez mekanizmalarıyla daha karmaşık yapılı ürünler haline dönüştürdükten sonra yine aynı yolla kana verir veya iç ya da dış ortama salgılarlar. Bu olaylara salgılama denir. Hücrede yapılarak salgılanan maddeye salgı adı verilir. Salgılama işi için özelleşmiş hücre ve hücre gruplarına salgı bezi denir. Salgılamadaki kimyasal dönüşümde enerjiye gerek vardır. Bez epiteli, hücrelerden salgı ürünlerinin atılmasına göre ikiye ayrılır:

• İç salgı bezleri (Endokrin bezler)
• Dış salgı bezleri (Ekzokrin bezler=Eksokrin bezler)

İç salgı bezleri (Endokrin bezler)
Endokrin sistemi, ya da iç salgı bezleri; salgılarını, vücudun başka bölgelerindeki hedef hücrelere ulaştırabilmek için kana veya lenfe veren bezlerin tümüdür. Hipofiz, tiroit, paratiroit, epifiz ve böbreküstü bezleri, iç salgı bezlerine örnektir.
Salgılarını doğrudan doğruya kana veren, salgı kanalları olmayan bezlerdir.
İnsanda salgı bezleri

1. - Pineal bez
2. - Hipofiz bezi, Epifiz bezi, Hipotalamus
3. - Tiroid bezi, Paratiroid bezi
4. - Timüs bezi
5. - Böbrek üstü bez
6. - Pankreas
7. - Yumurtalık
8. - Testis


Dış salgı bezleri (Ekzokrin bezler=Eksokrin bezler)
Dış salgı bezleri ya da Ekzokrin bezler, salgılarını özel bir kanal aracılığıyla ya da doğrudan vücut dışına veren bezlerdir.
Ekzokrin bezler, stroma ve parankima denilen iki kısımdan oluşur. Ekzokrin bezlerin bağ dokudan oluşan kısmına stroma, epitel dokudan oluşan kısmına parankima denir. Tükürük bezleri, derideki ter ve yağ bezleri ekzokrin bezlere örnektir. Ekzokrin bezler, embriyonik gelişim sırasında örtü epitelinden köken alıp gelişir. Bez epitelinin sınıflandırılması şöyledir:
Epitel doku ile ilişkisine göre:
• Endoepiteliyal (endoepitel) bezler
• Ekzoepiteliyal (ekzoepitel) bezler
Bezlerin hücre sayısına göre:
• Tek hücreli bezler
• Çok hücreli bezler
Salgının özelliğine göre:
• Seröz bezler
• Muköz bezler
• Seromuköz bezler
Salgısını meydana getiriş şekline göre:
• Merokrin bezler
• Apokrin bezler
• Holokrin bezler

10- Sinir doku hücrelerinin nöron denir.