Oyun oynamayı kim sevmez! Oyunlar hem eğlendirir hem de fiziksel yetenekleri ve zekayı geliştirir Bu yüzden insanlar yüzyıllardır sayısız oyun yaratarak keyifli vakit geçirmiştirKültürel farklılıklar oyunlarda da kendini gösterir Her ülke kendi oyunlarını yaratarak halk kültürünü ayakta tutmaya çalışır Örneğin ülkemizde sosyal paylaşımı ve sağlıklı egzersizi geliştiren oyunlar tercih edilir Önemli olan kazanmak değil, iyi vakit geçirmektir Bazı kültürlerde ise oyunlar daha çekişmelidir Heyecanlı bir aktivitenin sonunda mutlaka kazanan birileri olur.
Türkiye’de oynanan geleneksel çocuk oyunları çoğunlukla türkülü, tekerlemeli, bilmeceli ve danslıdır.Aç kapıyı bezirganbaşı, yağ satarım bal satarım, köşe kapmaca, seksek, yakantop, çelikçomak, uzun eşek ve istop en sevilen oyunlar arasında yer alır
Diğer ülkelerde yaşayan çocuklar nasıl oyunlar oynar?
BÜYÜK FENER OYUNU
Japonya
Japon çocukların en sevdiği oyunlardan biri, büyük fener adını taşır Bu şaşırtmacalı oyunda oyuncular, çember oluşturacak şekilde yere oturur Oyun, bir oyuncunun ellerini birbirine yaklaştırarak “Büyük fener” demesiyle başlar Yanındaki oyuncu ellerini açarak “Küçük fener” der ve oyun bu şekilde devam eder Hızlı oynandığında daha da eğlenceli hale gelen bu oyunda yanlış yaparak sırayı bozan oyundan çıkarılır.
ZIPLAMAK SERBEST
İngiltere
Ladder jump adlı oyun İngiliz çocuklar arasında çok popülerdir Üç ya da dörderli gruplara ayrılan çocukların her biri bir numara alır Her takımın bir numaralı oyuncusu başlama çizgisine gelir ve iki ayağını birbirine bitiştirerek en uzak mesafeye sıçrar Daha sonra iki numaralı oyuncu bir numaralı oyuncunun bıraktığı ayak izlerini başlangıç noktası alarak aynı şekilde sıçrar Gruptaki herkes bir kere sıçradıktan sonra ayak izlerini başlangıç noktasından en uzağa taşıyan grup oyunu kazanır .
PADAUNGLAR
Zürafa Kızlar
Karenni kabilesinin küçük bir üyesi olan Padaung halkı Myanmar’da yaşıyordu Ancak ülkede meydana gelen siyasi karışıklıklar nedeniyle Tayland’ın kuzeyindeki dağlık bölgelere göç ettiler O zamandan beri Tayland sınırında, mülteci kamplarında yaşam mücadelesi veriyorlar Padaung kabilesinin kızları boyunlarını 5-6 yaşlarındayken takmaya başladıkları bronz halka kolyelerle uzatırHalkalar takılmadan önce kızların boynuna merhemlerle masaj yapılır Çocuk büyüdükçe halkalar da büyükleriyle değiştirilir Aslında bu halkalar boynu uzatmaz, omuzları aşağı bastırarak vücudun şeklini bozar Padaung kızlarının bunları takmasının bir nedeni var Bazılarına göre ilk kolyeler kadınların köle ticareti yapanlara çirkin görünmesi için kullanılmış Bazılarına göre de kadınlar bu kolyeleri kaplan ısırıklarından korunmak için takıyormuş Nedeni ne olursa olsun, geleneklerine bağlı Padaung kızları bu halkaları takmaktan gurur duyuyor Bir Padaung kadını hayatı boyunca ortalama 23 halka takar Bu da yaklaşık 12 kilogram ağırlık demektir Kadınlar uyumak için halkaları ve boynu destekleyen özel bir yastık kullanır.
KAYAPOLAR
Amazon Çocukları
Kayapo yerlileri Amazon Yağmur Ormanı’nın derinliklerinde, Brezilya’nın merkezindeki Xingu Nehri’nin yakınlarında yaşar Kabilenin adı “maymun gibi” anlamına gelir Bu ismin kaynağı, her yıl düzenlenen bir kutlama sırasında kabile erkeklerinin maymun maskeleriyle yaptığı danstır Kayapolar hasırdan kulübelerde yaşar Bu kulübelerdeki tek eşya, uyumak için kullandıkları hamaklardırİlkel bir yaşam süren Kayapolar ulaşım için kanolardan faydalanır
Kayapo çocukları ormanda hayatta kalmayı erken yaşta öğrenir Büyüklerinden kulübe inşa etmek, avlanmak, kano kullanmak, yaprak ve kök toplayarak ilaç yapmak gibi konularda eğitim alırlarOkul nedir bilmedikleri için dünyayı pek tanımazlar Ancak yakın dönemde bölgede kurulan bir okul, onlara okuma-yazma öğretmeye başladı Kayapo çocukları çok yakında senin varlığından haberdar olabilir
ZULULAR
Küçük Askerler
Zulu, dünyanın en ünlü Afrika kabilesidir Güney Afrika Cumhuriyeti’nde yaşayan Zulu halkı geleneklerine son derece bağlıdır Geçimini tahıl yetiştiriciliği ve sığır sürülerinden sağlayan Zulular ekili alanlarını ve sürülerini çevrelerine inşa ettikleri barakalarıyla korumaya alırlar
Örgütlü bir askeri toplum olan Zulularda erkek çocuklar yaşlarına göre ordu birimleri içinde yükselir Çocuklar küçük yaşlardan itibaren tahta sopa ve kalkan kullanarak savaş becerilerini geliştirir15 yaşına geldiklerinde babaları onlara bir mızrak hediye eder Zulu kızları ise su taşımak ve yemek hazırlamak gibi ev işlerinde annelerine yardım eder Çocuklar için en büyük eğlence, ateş etrafında toplanıp aile büyüklerinin anlattığı hikayeleri dinlemektir
Zulu kültüründe müzik ve dansın özel bir yeri vardır Savaşa hazırlık ya da kutlama gibi amaçlarla birçok tören düzenlenir Bu törenlerde davullarla yapılan müzik eşliğinde av dansı, boğa dansı gibi farklı dans gösterileri yapılır.
SAMBURULAR
Çalışan Çocuklar
Samburu halkı, Kenya’nın kuzeyinde yaşayan yarı göçebe bir kabiledir Yaşamları inek, koyun, keçi ve deveden oluşan sürülerine bağlıdır Sürülerin bakımını kabilenin erkekleri üstlenir Kadınların görevi ise kulübe inşa etmek, inek sağmak, su, yiyecek ve ateş için odun bulmaktır Kabile içinde Samburu çocuklarının da önemli görevleri vardır Erkekler küçük yaşlarda sığır ve koyunları otlatmayı, avlanmayı ve sürüleri korumayı, kızlar ise yemek yapmayı, su ve odun bulmayı öğrenir Samburu kabilesinde cinsiyet ve yaşa bağlı sosyal sınıflar vardır Kızlar ve erkekler yetişkinliğe kabul edilme sürecinden geçer Bu geçiş döneminde yapılan tören ve kutlamalar çok önemlidir Çocuklar yetişkinlerin sorumluluklarını öğrenir ve sünnet olur Vakitlerinin çoğunu dışarıda oyun oynayarak geçiren erkekler plastik torba ve kumaşları iple sıkıca bağlayarak kendi toplarını kendileri yapar Oyuncak yapmak içinse teneke ve boş kutulardan yararlanırlar Samburu kızları ise şarkı söylemeyi ve dans etmeyi çok sever
ŞERPALAR
Dağların Fatihleri
Himalayalarda yaşayan Şerpalar için yürümek ve tırmanmak günlük yaşamın bir parçası Şerpaların bir bölümü yolu dahi olmayan 4200 metre yükseklikteki dağ köylerinde yaşar Bu köylerde iki katlı, taş evlerde barınan Şerpalar her yere yürüyerek gider ve her şeyi sırtlarında taşır Bu yaşam tarzı dikkate alındığında, Everest’e tırmanan en genç insanın bir Şerpa olmasına şaşmamalı (16 yaşındaki Temba Tsheri Şerpa, Everest’in zirvesine ulaşmış bir genç ) Şerpalar için çocuklar çok önemlidir Yeni doğan çocuklara isim vermek için özel törenler düzenlenir Kızlar ev işlerini üstlenirken erkekler oyun oynamaya daha fazla vakit ayırır Dağlık köylerde okul yoktur Okula giden çocuklar aşağı köylere inmek için 4,5 kilometrelik yol kat eder
DOGONLAR
Maskeli Gençler
Mali’de yaşayan Dogon halkı geleneklerine bağlıdır Köylerini çoğu zaman yüksekliği 150 metreyi aşan kayalıklara kuran bu insanlar, kayalara yalın ayakla ve sadece ip kullanarak tırmanabilirDogonlar doğadaki her şeyin bir ruhu olduğuna ve hayvanların onlara bereket getirdiğine inanır Bu yüzden erkekler boyları neredeyse 4,5 metreye varan ve hayvan yüzlerini andıran maskeler takar Şanslı Dogon çocukları okula gitse de çoğu ilkokuldan sonra eğitimini yarıda bırakır Çünkü ailelerine yardım etmeleri gerekir Dogon kızları ev işlerini, erkekler ise çobanlık yapmayı öğrenek büyür Toprağın sürülmesine yardım eden Dogon çocuklarının tek eğlenceleri futbol oynamak ve maskelerini takıp sırıklar üzerinde geleneksel danslarını sergilemektir
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder