Canlıların Sınıflandırılması Çıkmış Sorular ve Çözümleri

Canlıların Sınıflandırılması ile ilgili Çıkmış Sorular ve Çözümleri:
Canlıların Sınıflandırılması konusuna hakim olmak ve sınavlarda daha çok iyi bir sonuç almanız için sayfamızda Canlıların Sınıflandırılması ile ilgili geçmiş yıllarda YGS, LYS, ÖSS, ÖSS-2, ÖYS'de Çıkmış Sorular ve Çözümlerini bir araya getirdik Derscalisiyorum.com Türkiye'nin En Büyük Eğitim Portalı

Canlıların Sınıflandırılması

1.

Bir bakteri kültürünün gelişme sürecinin t₁ anında, kültüre sadece üremeyi durdurucu bir madde eklenmiştir. Bu madde t₂ anına kadar etkilidir.

Bu kültürdeki canlı bakteri sayısının t₂ anına kadar geçen süredeki değişimini aşağıdaki grafiklerden hangisi gösterir?

1987-ÖSS

1.

Ortama t₁ anında eklenen madde üremeyi durdurduğundan, bakteri sayısında artış olmaz. Bakteri sayısı bir süre dengede kalır. Ölümler devam edeceğinden, bir süre sonra bakteri sayısında azalma başlar. Zaten diğer grafiklerde, bakteri sayısı en azından belli zamanlarda artma göstermiştir.

Cevap – D

---

2.

Bir deneyde, bir bakteri türüne ait bireyler, ışıklı bir ortamda, et suyu ve tuz içeren besi yerine konulmuştur.

Bu bakteri türü için aşağıdaki durumlar tespit edilmiştir.

– Oksijen ve glikoz yokken üreyemediği

– Oksijen yokken glikoz eklendiğinde üreyebildiği

– Oksijen varken glikoz eklendiğinde üreyemediği

Bu verilere göre, deneyde kullanılan ilgili bakteri türü,

I. Fotosentez

II. Fermantasyon

III. Oksijenli solunum

olaylarından hangilerini gerçekleştirebilmektedir?

A) Yalnız I                 B) Yalnız II                 C) Yalnız III

D) I ve III               E) II ve III

1991-ÖSS

2.

Bakteri ortamda glikoz yokken üreyemediğine ve mutlaka dışarıdan glikoz verilmesi gerektiğine göre, bu bakteriler fotosentez yapamıyor ve glikoz üretemiyorlardır. Oksijenin varlığında, glikoz eklendiğinde üreyemezlerken, oksijensiz ortamda ve glikoz eklendiğinde üreyebiliyorlar.

Bu durumda oksijen üremeyi engelleyici etki yapmaktadır. Yani bunlar yalnız fermantasyon yapabilmektedirler. Oksijenli solunum yapamamaktadırlar.

Cevap – B

---

3.

Virüslerde, aşağıdaki canlılık özelliklerinden hangisinin bulunması, bunları canlı olarak kabul eden hipotezi destekleyen bir kanıttır?

A) Çoğalmayı gerçekleştirme

B) Enzimleri aracılığıyla enerji üretme

C) Büyüme

D) Aktif hareket etme

E) Organellere sahip olma

1991-ÖSS

3.

Çoğalma canlıların ortak özelliklerindendir. Virüs, çoğalmak için bir canlı hücrenin içine girmesi gerekse bile, neticede çoğalma olayını gerçekleştirebilmektedir. Ancak, virüslerde organeller ve enzim sistemi yoktur. Sitoplazmaları da bulunmaz. Bunun için kendi başlarına herhangi bir metabolik olayı gerçekleştirmezler. Çünkü ATP sentezleyemezler.

Cevap – A

---

4.

Canlıların bilimsel olarak adlandırılmasında kullanılan yönteme göre;

I. Capra domesticus

II. Felis domesticus

III. Canis lupus

IV. Felis leo

olarak adlandırılan canlıların cins ve tür adlarına bakarak, hangilerinin birbirleriyle diğerlerinden daha yakın akraba olduğu düşünülebilir?

A) I ve II      B) I ve III    C) II ve III      D) II ve IV        E) III ve IV

1992-ÖSS

4.

Birinci kelimeler cins ismini belirler. Aynı cinsin türleri arasında ortak genlerin sayısının fazla olmasından dolayı yakın akraba oldukları söylenebilir.

I. ve II. verideki “domesticus” kelimesinin benzerliği sizi yanıltmasın. Son kelimeler dikkate alınmaz ve kelime olarak domesticus, evcilleşim manasındadır. Evcil olan bir çok farklı tür vardır.

Cevap – D

---

5.

Kapalı salça kutuları açıldıktan bir süre sonra, salçaların sadece üst yüzeylerinde bakteri üremesi olduğu, alt kısımlarda ise bakteri üremesi olmadığı gözlenmiştir.

Bu gözleme göre, bu bakteri türü ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) Oksijen kullanabilir.

B) Enerji kaynağı olarak glikoz kullanabilir.

C) Solunum ürünü olarak alkol meydana getirir.

D) ATP sentezler.

E) Karbondioksit açığa çıkarabilir.

1992-ÖSS

5.

Bu bakteriler üst yüzeyde üreyebildiklerine göre oksijenli solunum yapıyorlardır. Oksijenin ulaşmadığı alt kısımlarda üreyemediklerine göre fermantasyon yapmıyorlardır. Oksijenli solunumun son ürünü CO₂ ve H₂O dur. Alkol, fermantasyonun ürünüdür. O₂ li solunumda alkol üretilmez. Öyleyse bunlar solunumla alkol meydana getiremezler. ATP sentezini ve glikoz kullanımını her canlı hücre yapabilir.

Cevap – C

---

6.

Bir petri kabındaki besiyerinin bir yarısına oksijen kullanan, diğer yarısına da oksijen kullanmayan iki farklı bakteri türü ekilmiştir.

Petri kabı, içine hava girmeyecek şekilde kapatılmış, bakteriler üremeye bırakılmıştır.

Bu deneyde aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmez?

A)  Kısa bir süre sonra petri kabında su miktarının artması

B)  İlk evrede oksijen kullanan bakterilerin üremesi

C)  Her iki türe ait bakterilerin sürekli olarak üremeye devam etmesi

D)  Bir süre sonra oksijensiz ortamın oluşması

E)  Oksijen kullanan bakterilerin kullanmayanlardan önce ölmesi

1993-ÖSS

6.

Bakterilerden oksijenli solunum yapanlar, ortamdaki oksijeni kullanırlar. Ortama dışarıdan oksijen girmediğine göre bu oksijen bir süre sonra tükenir. Oksijenli solunum yapanlar oksijensiz ortamda üremelerini sürdüremezler.

Oksijenli solunum yapanlar ortama CO₂ ve H₂O verir. Böylece su miktarı artar.

Oksijenin varlığı ilk evrede fermantasyon yapan bakterilerin üremesine engeldir.

Ortamda oksijen tükeneceğinden, oksijenli solunum yapan bakteriler kısa bir süre sonra ölmeye başlarlar.

Cevap – C

---

7.

Bir bakteri türüne ait bireylerin belirli bir sürede gösterdiği sayısal artış yandaki grafikte verilmiştir.

Bu süre içinde, bu bakteri türünün bulunduğu ortamın sıcaklığını gösteren grafik aşağıdakilerden hangisidir?

1995-ÖSS

7.

Bakteriler üremeleri ve yaşamaları esnasında ısı üretirler. Doğal bir populasyonda başlangıçta geometrik olarak artan bakteriler zamanla azalmaya başlar. Çünkü ortam ısısı artmış ve öldürücü hale gelmiştir.

Ancak bu soruda devamlı artışın sağlandığı bir grafik verilmiştir. Devamlı artışın sağlanabilmesi için ortam ısısının üremeyi engellememesi ve öldürücü doza ulaşmaması gerekmektedir. Bu, artan ısıyı ortamdan izole etmekle sağlanabilir. Grafikteki artışı sağlayacak en uygun ısı değişimi C seçeneğindeki gibi olmalıdır.

Cevap – C

---

8.

Fotosentez yapan bir bakteride,

l. Ribozom

ll. Klorofil

lll. Sentrozom

lV. Çekirdekçik

oluşumlarından hangileri bulunur?

A) l ve ll                            B) l ve lll                               C) ll ve lll

D) ll ve lV                         E) ll ve lV

1996-ÖSS

8.

Bakteriler prokaryot hücre yapısındadırlar. Bunun için çekirdekçik (nükleolus) bulundurmazlar. Ribozom, bütün bütün hücrelerde bulunan ve protein sentezinin sağlandığı bir organeldir. Sentrozom, sadece hayvansal hücrelerde bulunur.

Fotosentez yapabilen bakterilerde klorofil molekülü sitoplazmada serbest olarak bulunur.

Buna göre, ribozom ve klorofil fotosentetik bakterilerde bulunur.

Cevap – A

 

---

9.

İnsanlarda, alınan besinlerdeki glikozdan, ağızda bulunan bakterilerin enzim etkinlikleriyle, diş taşları oluşabilmektedir.



Yukarıdaki tabloda belirtilen durumların hangisinde en çok miktarda diş taşı oluşması beklenir?

A) l.            B) ll.            C) lll.           D) lV.           E) V.

1996-ÖSS

9.

Glikozun bakteri enzimleriyle etkileşimi sonucu diş taşı oluştuğuna göre, bu iki maddenin artışı diş taşlarını da artıracaktır.

Tabloda verilen durumlar karşılaştırıldığında, hem glikoz hem de enzim miktarının en çok olduğu durumun IV. durum olduğu görülecektir. III. durumda enzim miktarı fazladır, ama glikoz yetersizdir.

Cevap – D

---

10.

Canlılar, akrabalıklarına göre sınıflandırılırken, aralarıda sistematik özellikler bakımından en çok benzerlik olandan başlayarak daha az benzerlik olana doğru sıralama yapılır.



Yukarıdaki tabloda K, G, F, L, M türlerinin, temel 10 sistematik özellikten hangilerini taşıdıkları “+” işaretiyle gösterilmiştir.

Buna göre, K ye en yakın türler aşağıdakilerin hangisinde birlikte verilmiştir?

 

A) L ve M      B) G ve L       C) F ve M      D) F ve L       E) G ve F

1997-ÖSS

10.

Tablodaki verilere göre, K türünün diğer türlerle olan benzer özellik sayıları şöyledir:

G türüyle 1, F türüyle 6, L türüyle 3 ve M türüyle 6 dır.

Buna göre, K ya en çok benzeyen türler M ve F dir. Çünkü her ikisinin de 6 şar özelliği ortaktır.

Cevap – C

---

11.

Virüslerin,

I. Yönetici moleküllerinin bir tane olması

II. Yeterli enzim sistemlerinin bulunmaması

III. Organellerinin bulunmaması

özelliklerinden hangileri, onların, canlılık olaylarını gerçekleştirebilmek için, canlı bir hücre içinde bulunmalarını zorunlu kılar?

A) Yalnız I              B) Yalnız II               C) Yalnız III

D) I ve III               E) II ve III

1998-ÖSS

11.

Virüslerin hepsinde, protein kılıf ve yönetici molekül, bazılarında buna ilaveten bir çeşit enzim bulunur. Biyokimyasal reaksiyonları gerçekleştirebilmeleri için “enzim sistemlerine” ihtiyaç vardır. Örneğin anaerobik solunum için bile on ayrı enzim gerekir.

Virüslerin enzimlerini ve yapısal proteinlerini sentezleyebilmek için, en azından “ribozom organeline” ihtiyaçları vardır.

Yönetici molekülün bir veya daha fazla sayıda olması, virüslerin canlı hücre içinde yaşamalarına neden olmaz. Çünkü, prokaryot hücrelerin hepsinde sadece bir adet DNA vardır. Bunların çoğu tek başlarına yaşayabilmektedirler.

DNA ve RNA dan yalnız birinin bulunuyor olması da problem oluşturmaz. Eğer gerekli enzim sistemi varsa, diğer nükleik asit çeşidini sentezleyebilir.

Cevap – E

---

12.

Penisilin ve tek bir bakteri türü ile normal besi ortamı içeren iki petri kabında, aşağıdaki şemada gösterilen deney yapılmıştır.



Bu deney sonucu,

l. Aynı türe ait bireyler farklı kalıtsal özellikler gösterir.

ll. Aynı besini kullanan bireyler, besin açısından rekabete girer.

lll. Ortamın yeni koşullarına uyabilen bireyler bu koşullarda yaşamaya devam eder.

ifadelerinden hangileriyle açıklanabilir?

A) Yalnız l          B) Yalnız ll           C) l ve lll          D) ll ve lll          E) l, ll ve lll

1999-ÖSS

12.

Penisilin, bakterilerin üremesini engelleyen ve onları öldüren bir antibiyotiktir.

Böyle bir madde, tek bir bakteri türünün oluşturduğu l. ortama eklendiğinde ancak 3 koloni hayatta kalabiliyor. Eğer tüm bakterilerin kalıtsal yapısı aynı olsaydı hepsi ölürdü.

Demek ki hayatta kalanlar diğerlerinden farklı olup, penisiline dirençlidir.

Hayatta kalan koloniler, yeni bir besi yerinin her tarafına yayılabildiklerine göre, koloniler arasında rekabet yoktur.

Sonuç olarak, bir türdeki bakterilerde kalıtsal yapı farkı vardır. Penisiline dayanıklı olanlar, penisilinli ortamda da yaşamaya devam edebilirler.

Cevap – C

---

13.

İlkel bir hücreli (prokaryot) canlılarda, bazı sindirim enzimlerinin sentezlenmesinden sorumlu genler, gerek duyulduğunda aktif hale geçirilir.

Buna göre, hayatsal olayları için normal olarak glikoz (monosakkarit) kullanan bir bakteri türü, glikoz ve laktoz (disakkarit) içeren bir besi ortamına konulduğunda, belirli bir süre içinde populasyonun birey sayısındaki değişme aşağıdaki grafiklerden hangisindeki gibi olur?

1999-ÖSS

13.

Bakteri türü ilk önce ortamda hazır bulunan glikoz moleküllerini tüketecektir. Çünkü normal hayatsal olaylarda glikozu kullanan bir bakteridir.

Ortamdaki glikoz molekülleri tükenince, kısa bir süre (laktozu sindirebilecek enzimler sentezlenene kadar) birey sayısı sabit kalacaktır. Enzimler sentezlenince laktoz kullanılacağı için birey sayısı artmaya devam eder.

Cevap – A

---

14.

Aşağıdaki tabloda verilen A, B, C ayıraçlarından biri protein, biri yağ, biri de nişasta ayıracıdır. Bu ayıraçların bulunduğu tüplere, biri bitkisel kaynaklı, biri hayvansal kaynaklı, biri de bu ikisinin karışımı olan özütler eklenmiştir. Bu deneyden tablodaki sonuçlar alınmıştır.



(+ işareti, ayıraç etkisiyle renk değişiminin gerçekleştiğini, – işareti renk değişiminin gerçekleşmediğini göstermektedir.)

Buna göre,

I. Birinci özüt hayvansaldır; A, protein ayıracıdır.

II. İkinci özüt hayvansaldır; B, nişasta ayıracıdır.

III. Birinci özüt bitkiseldir; C, yağ ayıracıdır.

yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?

 

A) Yalnız l              B) Yalnız II              C) Yalnız III

D) l ve III               E) II ve III

2001-ÖSS

14.

Bu soruda, bitki ve hayvanlarda ortak olarak bunmayan maddeler dikkate alınmalıdır.

Protein ve yağlar hem bitki hücrelerin de hemde hayvan hüçrelerinde vardır. Bu nedenle I. ve III. verilenlerin kesin doğru olduğu söylenemez.

Ancak, nişasta sadece bitki hücrelerinde bulunur. Bu nedenle hayvansal bir hücreye nişasta ayıracı damlatılınca, renk değişimi olmayacaktır.

Cevap – B

---

15.

– Vücudu kıllarla kaplı olan

– Yavrularını emziren

– Olgunlaşmış alyuvarları çekirdeksiz olan

Yukarıdaki hayvanların, tümünün toplandığı sınıflandırma basamağı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tür                    B) Cins                   C) Familya

D) Takım               E) Sınıf

1995- ÖSS

15.

Vücudun kıllarla kaplı olması memelilerin özellikleridir. Yavrularını emziren hayvanlar memelilerdir. Ayrıca olgunlaşan alyuvarların çekirdeksiz olması da memelilerin özellikleridir. Genel olarak memelilerin özellikleri verilmiştir.
Hayvanların sistematik birimlerinde;

1.  Alem: Hayvanlar

2.  Şube Omurgalı veya Omurgasız olmasına bakılır. 3. Sınıf: Omurgalılar 5 sınıfa ayrılır.

a)  Balıklar

b)  Kurbağalar (Amfibiler)

c)  Sürüngenler

d)  Kuşlar

e)  Memeliler

Buna göre memeliler bir sınıftır. Özelliği verilen üç hayvan bu sınıfta bir arada toplanırlar.

Cevap – E

---

16.

Aşağıdakilerin hangisinde verilen organizma, karşısındaki yaşamsal olayı gerçekleştiremez?

A) Virüs – ATP sentezi

B) Bakteri – CO₂ üretimi

C) Terliksi hayvan – Mayoz bölünme

D) Amip – Heterotrof beslenme

E) Sıtma plazmodyumu – Eşeyli üreme

1988- ÖSS

16.

Virüsün enzim sistemi yoktur. Dolayısıyla ATP sentezleyemez. Ancak kullandığı ATP molekülleri, virüsün üzerinde parazit yaşadığı konak canlının ürettiği ATP molekülleridir.

–  Bakterilerin büyük bir kısmı aerobik veya anaerobik solunumla CO₂ oluşturabilir.

–  Terliksi hayvanın küçük çekirdeği mayozla bölünür. Sonra döllenerek tekrar diploid çekirdek haline gelir.

–  Amipler zaten heterotrof beslenir.

–  Sıtma plazmodyumu sivrisineğin vücudunda gametlerini dölleyerek eşeyli ürer.

Cevap – A

---

17.

Bir bakteri kültürünün bir damlası lam üzerine damlatılıp mikroskopta incelendiğinde, bakterilerin damlanın her yerine dağılmış olarak bulunduğu gözleniyor (Şekil 1).

Bu damla lamelle kapatıldıktan sonra ise, bakterilerin lamelin kenarlarında toplandığı gözleniyor (Şekil 2).

Lamel kaldırılarak damlanın içine bir yeşil alg konulup lamel tekrar kapatıldıktan bir süre sonra, bakterilerin bir kısmının algin çevresinde toplanmaya başladığı gözleniyor (Şekil 3).



Bakterilerin dağılımında gözlenen bu değişikliklere,

I. bakterilerin fermentasyon yapması,

II. algin fotosentez yapması,

III. bakterilerin oksijenli solunum yapması

olaylarından hangileri neden olabilir?

A) Yalnız I                  B) Yalnız II                     C) I ve II

D) I ve III                    E) II ve III

2004-ÖSS

17.

Bakterilerin, lamelin kenarında toplanması, oksjine olan gereksininmlerinden kaynaklanır. Çünkü lamelin bu kısmına hava girişi, orta kısımlarına oranla çok daha fazla olur. Bunun sonucu olarak da, bakterilerin oksijenli solunum yaptıkları söylenebilir.

Zaten şekil 3 de verilen durum, bakterilerin oksijenli solunum yaptıklarını ispatlar. Çünkü, bakteriler, algin fotosentezle ürettiği oksigenden dolayı, algin etrafından toplanmıştır. Buna göre, bakteri dağılımında görülen değişiklere, algin fotosentez yapması neden olur denebilir.

Bakterilerin fermantasyon yapasından söz edilemez. Çünkü, bakteriler hep oksijenli ortamlarda çoğalmışlardır.

Cevap-E

 

---

18.

Aşağıdaki grafik, bir bakteri kültüründeki canlı bakteri sayısının zamana göre değişimini göstermektedir.



Bu grafiğe göre, ölen ve üreyen bakteri sayılarının birbirine eşit olduğu zaman aralığı hangisidir?

 

A) I            B) II            C) III            D) IV            E) V

 

1985-ÖSS

18.

Populasyonun denge hali ölen ve üreyen bakteri sayısının eşit olduğu zaman dilimidir. Bu grafiğin kademelerini incelersek;

I. zaman ; Pozitif üreme evresidir. Bireyler aritmetik olarak artar. (2, 4, 6, 8, 10, 12….gibi)

II. zaman ; Bireylerin en hızlı arttığı evredir. Bu evre logaritmik ya da geometrik artış devresidir. Birey sayısı 2, 4, 8, 16, 32, 64 şeklinde artar.

III. zamanda; Artma var ancak artmada azalma görülür. Negatif üreme evresidir.
IV. zamanda; Ölen ve üreyen birey sayısı eşit olduğu için denge vardır.

V. zamanda; Populasyon bireylerinin hızla azaldığı evredir.

Cevap – D

 

---