Dolaşım Sistemi ile ilgili Çıkmış Sorular ve Çözümleri

Dolaşım Sistemi ile ilgili Çıkmış Sorular ve Çözümleri:
Dolaşım Sistemi konusuna  hakim olmak ve sınavlarda daha çok iyi bir sonuç almanız için sayfamızda Dolaşım Sistemi ile ilgili geçmiş yıllarda YGS, LYS, ÖSS, ÖSS-2, ÖYS'de Çıkmış Sorular ve Çözümlerini bir araya getirdik. Derscalisiyorum.com Türkiye'nin En Büyük Eğitim Portalı.

Dolaşım Sistemi 

1.

Memeli hayvanların düşük sıcaklık derecelerine donmadan dayanabilmeleri, ısı üretimini artıracak ve ısı kaybını azaltacak önlemler almalarıyla mümkün olmaktadır.

Aşağıdakilerden hangisi memelilerde vücudun soğuğa dayanmasına yardımcı bir önlem değildir?

A) Kılların diken diken olması

B) Vücudun kendi üzerine yumularak büzülmesi

C) Vücudun titremesi

D) Derideki kılcal damarların genişlemesi

E) Dakikadaki soluk alıp verme sayısının artması

1983-ÖSS

1.

Memeli hayvanlar soğuğa karşı çeşitli önlemler alarak, vücut sıcaklıklarının sabit kalmasını sağlarlar.

Bunlar;

•   Derilerinde kılcal damarların büzülmesi

•   Vücudun titremesi ile mekanik enerjinin oluşturulması

•   Vücudun kendi üzerine yumulması ile, vücut yüzeyinin azaltılması

•   Hücre solunumu hızlanarak A.T.P ve ısı enerjisi üretimi artar. Buna bağlı olarak soluk alıp-verme sayısı da artar.

Kılcal damarların genişlemesi, ısı kaybını artıracağından, bu özellik görülmez.

Cevap – D

---

2.

Canlılar ortam koşullarına belirli sınırlar içerisinde uyum yapabilme yeteneğine sahiptir.

Buna göre; dış ortama bağımlı olarak kanındaki tuz derişimini %1 ile %2,5 arasında değiştirebilen bir yengeç türünün, kanındaki tuz oranının, içerisinde bulunduğu sudaki tuz oranına göre değişimini aşağıdaki grafiklerden hangisi gösterir?

 

1986-ÖSS

2.

Bu soru grafikler incelenerek kolayca yapılabilir. Yalnızca B deki grafikte, kanın tuz oranının 1 ile 2,5 arasında değiştiği gösterilmektedir. A seçeneğinde, kandaki tuz miktarı sürekli artıyor. B de, sürekli azalıyor. D de, sıfırdan 2 ye kadar yükseliyor, daha sonra tekrar sıfıra kadar düşüyor. E de, 3 ten 1 in altına düşüyor.

Cevap – C

---

3.

İnsanlarda, dolaşım sisteminin çeşitli bölümlerinden geçmekte olan kanın, basınç değişimi yandaki grafikte gösterilmiştir.Grafiğin numaralı bölgelerinde, kanın hangi damarlardan geçmekte olduğu söylenebilir?

	I	II	III
A)	Kılcal damarlar	Atar damar	Toplar damarlar
B)	Kılcal damarlar	Toplar damar	Atar damar
C)	Toplar damkar	Kılcal damarlar	Atar damar
D)	Atar damar	Toplar damar	Kılcal damarlar
E)	Atar damar	Kılcal damarlar	Toplar damar

1988-ÖSS

3. 

İnsanda dolaşım sistemi kalp, atar, kılcal ve toplar damarlardan meydana gelmiştir. Kılcal damarlar, atar ve toplar damarlar arasında bulunur. Kan, kalpten atar damarlara daha sonra kılcal ve toplar damarlara geçerek, tekrar kalbe geri döner.

Kan basıncı kalbin kasılmasıyla meydana gelen basınçtır. Kan basıncı en yüksek atar damarlarda, en düşük toplar damarlarda bulunur.

Damarlardaki bu basınç farkı, kanın yüksek basınçlı ortamdan düşük basınçlı ortama doğru akmasını sağlar. Kan basıncı toplar damarların sağ kulakcığa yakın yerlerinde sıfıra, hatta eksiye düşer. Bu bölge de kanın kalbe girmesini sağlayan sağ kulakcığın emme basıncıdır.

Cevap – E

---

4.

Karasal bitki ve hayvanların vücut içi osmotik basıncı genel olarak 2 atmosfere kadar çıkabilir. Özel yaşam alanlarına uyum yapmış olan canlı türlerinde ise, vücut içi osmotik basınç, farklı özellikler gösterebilir.

Buna göre,

I. Tuzlu göl kenarları

II. Dere kenarları

III. Nemli orman altları

gibi özel yaşam alanlarının hangilerine uyum yapmış olan canlı türlerinde, vücut içi osmotik basıncın 2 atmosferden çok yüksek olması beklenir?

A) Yalnız I                 B) Yalnız II                 C) Yalnız III

D) I ve II                    E) II ve III

1991-ÖSS

4.

Tuzlu göl kenarındaki bitkilerde ozmotik basınç en yüksektir. Çünkü tuzlu ortamda (yoğun) suyun bitkiye çekilebilmesi için bitkinin madde yoğunluğunun ortamdan daha yüksek olması gerekir. Su girişi ancak böyle olursa gerçekleşir. Dere kenarı ve nemli orman altlarında yaşayan bitkilerde, tuzlu göl kenarında yaşayan bitkilere göre ozmotik basınç oldukça düşüktür.

Cevap – A

---

5.

Normal bir insanda, aşağıdakilerin hangisinde verilen damarların üçünün de taşıdığı kandaki yadımlama ürünü miktarı eşittir?

A) Akciğer toplar damarı – Aort atar damarı – Böbrek atar damarı

B) Alt ana toplar damar – Akciğer toplar damarı – Üst ana toplar damar

C) Karaciğer üstü toplar damarı – Böbrek toplar damarı – Bağırsak toplar damarı

D) Böbrek atar damarı – Karaciğer atar damarı – Akciğer atar damarı

E) Alt ana toplar damar – Aort atar damarı – Bağırsak toplar damarı

1998-ÖSS

5.

İnsandaki dolaşım sisteminin özetini ve soruda geçen damarların numaralandırılmasını şekildeki gibi gösterebiliriz.



1. Akciğer toplar damarı

2. Aort atar damarı

3. Akciğer atar damarı

4. Üst ana toplar damar

5. Alt ana toplar damar

6. Karaciğer (üstü) toplar damarı

7. Karaciğer atar damarı

8. Bağırsak (kapı) toplar damarı

9. Böbrek atar damarı

10. Böbrek toplar damarı

Buna göre, 1, 2, 7 ve 9 numaralı damarlar aynı özellikteki kanı taşımaktadır. Oksijen bakımından zengin, diğer artıklar bakımından ise kısmen kirlidir.

Diğer damarların, yadımlama ürünü oranları benzerlik göstermez.

Örneğin, 10 da üre en az, 6 da üre ez fazladır.

Cevap – A

---

6.

Aşağıdaki damarlardan hangisi, herhangi bir değişime uğramadan aort atar damarına geçecek olan kanı taşır?

A) Akciğer toplar damarı

B) Karaciğer toplar damarı

C) Üst ana toplar damar

D) Bağırsak toplar damarı

E) Alt ana toplar damar

1999-ÖSS

6.

Akciğer toplar damarlarındaki kan kalbe uğradıktan sonra AORT damarına geçer. Kalpte kanın içerisindeki madde miktarı değişmediğinden bu damarlardaki kan aynen AORT atar damarına aktarılır.

Karaciğer toplar damarı ve bağırsak toplar damarı alt ana toplar damarı ile kalbin sağ bölümüne gelir. Baştan gelen üst ana toplar damarı kalbin sağ kulakçığına gelir.

Bu damarların hepsinde karbondioksit bakımından kirli kan bulunur. Akciğerlere gidip temizlendikten sonra AORT atar damarına geçebilirler.

Cevap – A

---

7.

İnsanın kan dolaşımında kanın akış hızı, aorttan başlayıp atar damar, kılcal damar ağı, toplar damar ve ana toplar damar boyunca, normal olarak değişmektedir.

Bu değişiklik aşağıdaki grafiklerin hangisindeki gibidir?

 

1996-ÖSS

7.

Atar damarlar kalbe en yakın damarlar olduğundan kalbin yaptığı basınç buralarda en çok hissedilir. Kılcal damarlar en geniş yüzeye sahip olduğundan kan basıncı çok düşüktür. Çünkü sürtünme yüzeyi artmıştır.

Toplar damarlara geçildiğinde yüzey tekrar azaldığı kan basıncı kılcallara göre daha fazladır.

Kılcal damarlarda kan ile doku hücreleri arasında madde alış verişi yapıldığında kan akış hızı en yavaş halini alır.

Bunları gösteren kan akış hızı grafiği B seçeneğinde verildiği gibi olmalıdır.

Cevap – B

---

8.

Memelilerde, atar damarları toplar damarlara bağlayan kılcal damarlar boyunca, kan basıncı azalmayıp sabit kalsaydı,

I. Çözünen maddelerin kılcal damardan doku sıvısına daha kolay geçmesi

II. Metabolizma atıklarının kılcal damarlara daha kolay geçmesi

III. Doku sıvısının kılcal damarlara daha kolay geçmesi

IV. Doku sıvısı miktarının azalması

durumlarından hangilerinin gerçekleşmesi beklenirdi?

A) Yalnız l                  B) Yalnız lI                  C) Yalnız Ill

D) III ve lV               E) Il, III ve lV

2000-ÖSS

8.

Bütün omurgalılarda dokular ile kan arasında madde alış verişi kılcal damarlarla sağlanır.



Kılcal damarların başlangıç kısmında kan basıncı yüksektir. Bunun için kanda bulunan besinler ve oksijen doku sıvısına geçer. Kan basıncı toplar damar kılcalına doğru giderek azalır ve damardan dokuya madde geçişi durur.

Kılcal damarın, toplar damar ucunda ise osmotik basınç kan basıncından yüksektir. Bunun için doku sıvısında birikmiş bulunan artıklar ve CO2 damara geçer. Kan basıncı giderek azalmayıp sabit kalsaydı, osmotik basınç kan basıncından yüksek hale gelemezdi.

Bundan dolayı artıklar ve CO2 kana geçemez ve doku sıvısı artardı. Ayrıca, kan basıncının kılcal boyunca aynı (yüksek) kalması kandan dokuya daha fazla madde geçmesine neden olurdu.

---

9.

Bir insanda, atar damar, kılcal damar ve toplar damardan geçmekte olan kanın, normal akış hızını gösteren grafik aşağıdakilerden hangisidir?

2004-ÖSS 

9.

Kapalı kan dolaşım sisteminde, kan, en hızlı olarak atar damarlarda akar. Çünkü, kanın akmasını sağlayan kan basıncı en yüksek bu damarlardadır.

Kılcal damarların kan basıncı, toplar damarlardan daha yüksek olduğu halde, kanın akış hızı en yavaş olan damarlardır. Bu damarlardan; kan ile doku sıvısı arasında madde alışverişi yapıldığı için ve toplam damar çapı arttığı için, kan akış hızı en yavaş hale gelir.

Toplar damarlarda ise kan akış hızı kılcal damarlardan daha hızlı olur. Çünkü, toplam damar çapı azalmıştır. Ancak, atar damarlardan daha yavaştır.

Cevap – A

---