Didymoticho şehrindeki Çelebi Mehmet Camii Ulu Camii veya Beyazıt Camii

Avrupa’daki (bati trakya) en önemli Osmanlı eserlerinden, Dimetoka Beyazıt Camii restore edilecek

Avrupa’nın en önemli Osmanlı eseri olarak tanımlanan, Osmanlı  İmparatorluğu'nun tarihî miraslarından biri olan Dimetoka (Didymoticho) şehrindeki Çelebi Mehmet Camii (Ulu Camii veya Beyazıt Camii olarak da adlandırılmaktadır) restore çalışmalarına başlanacağı belirtildi. Arkeoloji Konseyi Merkezi'nin, 23 Kasım Salı günü, Dimetoka Beyazıt Camiinin öne çıkartılmasına yeşil ışık yaktığı açıklandı. Dimetoka’daki tarihi Sultan Beyazıt (Çelebi Mehmet) Camii’nin restorasyonu için Kültür Bakanlığı’nın 4 milyon euro ödenek ayırdığı açıklandı. Kültür Bakanlığı Evros ilindeki tarihi eserlerin restorasyonu çalışmalarına bütçe ayırdı. Restorasyon çalışmaları için ayrılan ödeneklerin şimdiye kadar ayrılan en büyük miktar olduğu belirtiliyor. Konuyla ilgili İçişleri Bakan Yardımcısı Yorgos Dolios’un basın bürosundan yapılan yazılı açıklamada, Evros ili için Kültür Bakanlığı’na sunulan bütün projelerin kabul edildiği ve Kültür Bakanlığı yetkililerince yapılan açıklamada, Bakanlığın şimdiye kadar Evros ili için ayırdığı en büyük ödenek olduğunu ifade ettikleri belirtiliyor. Restorasyon projeleri arasında Dimetoka’daki tarihi Sultan Beyazıt Camii’nin restorasyonu için toplam 4 milyon euro ödenek ayrıldı. Beyazıt Camii’nin restorasyon masraflarının İçişleri Bakanlığı tarafından karşılanacağı belirtilirken yenileme çalışmalarıyla ilgili sözleşmenin Kültür Bakanlığı, Ulusal Metsovio Mühendislik Fakültesi ve Dimetoka Belediyesi arasında imzalanması bekleniyor. 14. yüzyılın sonlarına doğru Sultan I. Beyazıt’ın emriyle inşa edilmeye başlandı ve Sultan I. Mehmet tarafından 1420 yılında caminin inşası tamamlandı. Aynı yılın Mart ayında caminin ana girişindeki levhada da belirtildiği gibi, Beyazıt’ın oğlu Sultan Mehmet caminin açılışını gerçekleştirdi. Neredeyse 1 dönümlük alana yayılan tarihi cami, kare şeklinde bir ibadet alanından ve 22 metrelik bir minareden oluşmaktadır. 1970 yılında yaşanan afet sonrasında, görkemli minarenin bir bölümü yıkıldı. Kültür Bakanlığı'nın yapmış olduğu incelemeler sonucunda, tarihî camide çatlak, boşluk ve küf oluştuğu tespit edilirken, bunların caminin depremlerden aldığı hasar, çevre etkileri ve caminin inşasında kullanılan malzemelerin eskimesi gibi nedenlerden kaynaklandığı belirtildi. Camide oluşan bu hasarlar sadece tarihî eseri tehdit etmekle kalmayıp, caminin şehrin merkezinde bulunmasından dolayı o bölgeden geçen vatandaşlar için de tehlike oluşturuyor. Mimar Dionisis Poziopoulos’un hazırlamış olduğu proje, türünde ve bu büyüklükte tek olan tahta çatının örnek bir biçimde değiştirilmesini ve buna paralel olarak büyük bir ölçüde orijinalliğine sadık kalınmasını öngörüyor. Kültür Bakanlığı Genel Sekreteri Lina Mentoni, geçen Mayıs ayında bölgeye yaptığı ziyarette, tarihi eserin kurtarılacağına dair taahhütte bulunmuştu. Caminin onarımını öngören bu proje, Arkeolojik Projeler için Kredi Yönetim Fonu'na dahil edildi. Hatırlanacağı üzere son büyük resterasyon çalışmaları 1913 yılında yapılmış olan Beyazıt Camii'nin onarılması amacıyla daha önce de büyük meblağlarda finansman ayrılmış, fakat bahsekonu paralar Beyazıt Camii'nin resterasyonunda kullanılmamıştı. Umalım Beyazıt Camii'nin kurtarılması için ayrılan ve ESPA programı sonrası aktarılması planlanan paraların akibeti de  geçmişteki gibi başka yerlerde kullanılmasın.